Trường Hà Nội - Amsterdam được thành lập dựa trên sự chung tay góp sức rất lớn của người dân thủ đô đất nước Hà Lan xinh đẹp. Năm 1972, khi cuộc kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra rất khốc liệt và cam go trên toàn bộ lãnh thổ đất nước, đặc biệt là thủ đô của chúng ta, nhân dân thành phố Amsterdam đã luôn dõi theo tình hình cuộc chiến và luôn mong muốn có thể phần nào giúp đỡ Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung. Ngài thị trưởng, tiến sĩ Samkalden đã hăng hái vận động người dân Amsterdam quyên góp để xây cho Hà Nội một ngôi trường cấp III đàng hoàng, to đẹp sau ngày chiến thắng. Kết quả của hành động nhân văn đó là sự ra đời của một ngôi trường THPT mang tên Hà Nội - Amsterdam vào năm 1985, với mục đích thể hiện sự gắn bó thân thương giữa hai thành phố và sự biết ơn sâu sắc của người dân thành phố Hà Nội, đất nước Việt Nam đối với nước bạn.   

Ngài Ivo Samkalden – thị trưởng thủ đô Amsterdam (từ 1967 đến 1977)

Và thủ đô của đất nước Hà Lan xinh đẹp

Vào những năm đầu thập kỷ 80, với mong muốn có được những nhà trường mà “Trường ra trường, thầy ra thầy, trò ra trò”, Thành ủy Hà Nội, Sở Giáo dục & Đào tạo HN đã nghĩ đến việc xây dựng trường Hà Nội - Amsterdam trở thành một ngôi trường kiểu mẫu, điển hình, theo đúng tiêu chí ấy. Năm học đầu tiên của trường khai giảng đúng vào ngày 5/9/1985. Học sinh của trường lúc ấy bao gồm khối chuyên Toán của trường Chu Văn An; chuyên Văn, chuyên Lý của trường Việt Đức; chuyên Nga, Anh, Hóa của trường Lý Thường Kiệt; chuyên Sinh của trường Ba Đình chuyển về. Những năm học sau, do nhu cầu phát triển, trường mở thêm khối chuyên Pháp, chuyên Tin, khối cấp II và hoàn thiện khối THPT. Giáo viên, ngoài những thầy cô dạy ở những khối chuyên của các trường trên chuyển về, Sở Giáo dục & Đào tạo còn điều thêm những thầy cô giáo ưu tú ở các trường khác đến. Từ đó, như một cỗ máy hiện đại đã được chuyển động, trường mạnh mẽ băng mình về phía trước với khí thế “Thầy thi đua dạy tốt, trò thi đua học giỏi”… 

Bức ảnh hiếm hoi về những thế hệ học sinh đầu tiên của trường

Trường Ams cổ kính khi còn ở phố Nam Cao …

… Và ngôi trường hiện đại ngày nay ở đường Hoàng Minh Giám

Sứ mệnh và định hướng của trường đã được thể hiện trong phần phát biểu đầy tâm huyết nhân dịp Lễ Kỉ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11/2014 của nhà giáo Lê Thị Oanh – Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng nhà trường như sau: “Trường Hà Nội – Amsterdam đảm nhận nhiệm vụ quan trọng, ý nghĩa lớn lao hơn, đó là đào tạo những tài năng trẻ, trở thành nguồn lực tri thức trọng yếu, có khả năng để kiến tạo nên tương lai tốt đẹp cho Việt Nam.”

Và không phụ lòng mong đợi, trường ta đã nuôi dưỡng ra rất nhiều nhân tài cho đất nước, với minh chứng bề dày thành tích đáng ngưỡng mộ của các thế hệ học sinh từ khi mới thành lập:

- Hơn 81 em được tham gia thi học sinh giỏi quốc tế ở Cu Ba, Đức, Nga, Úc, Áo, Bungari, Trung Quốc, Hà Lan, Na Uy, Ukraina, Canada, Achentina, Turmenistan, Axơlen, Châu Á Thái Bình Dương … đạt 77 huy chương Vàng, Bạc và Đồng.

- Hơn 1000 giải Nhất, Nhì, Ba trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia.

- Hơn 3500 giải Nhất, Nhì, Ba trong các kỳ thi học sinh giỏi thành phố

- 95% đỗ Đại học, trong đó có nhiều thủ khoa đỗ vào các trường Đại học hàng đầu của đất nước. Nhiều học sinh đã giành được học bổng du học của các trường đại học danh tiếng trên thế giới như:Nga, Anh, Pháp, Mỹ, Úc…

- Không chỉ có một nền tảng tri thức vững chắc, học sinh trường Hà Nội - Amsterdam còn đặc biệt xuất sắc trong các hoạt động xã hội, trong các lĩnh vực Văn hoá nghệ thuật - TDTT với rất nhiều những bằng khen, huy chương, giải thưởng… trong nước và quốc tế.

- Nhiều cựu học sinh của trường đến nay đã trở thành những giáo sư, tiến sĩ, những nhà quản lý kinh tế, những nhà hoạt động xã hội … đang đem tài - đức của mình đóng góp cho sự phát triển của thủ đô và đất nước.

Đặc biệt, trong năm học 2013-2014 vừa rồi, nhà trường và học sinh đã có những con số rất ấn tượng: 5 Huy chương Quốc tế của THPT, 19 Huy chương quốc tế của THCS, 78 giải thưởng quốc gia, 297 giải thành phố cấp THPT và 67 giải thành phố cấp THCS. 

Hai nữ sinh của trường vinh dự nhận hai tấm huy chương vàng kỳ thi Olympic Hóa học Quốc Tế ICHO 2014 (Nguồn ảnh: vov.vn)

Với niềm tự hào về các thành tích của thầy và trò trường THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam trong suốt hành trình 29 năm xây dựng và trưởng thành, nhà giáo Lê Thị Oanh cũng chia sẻ: “Ra đời từ khát vọng hòa bình, trưởng thành trong đổi mới và phát triển trong hội nhập quốc tế, Hà Nội – Amsterdam của chúng ta đang tiến tới những giá trị của văn minh và hiện đại. Thừa hưởng những giá trị cốt lõi đã được thử thách, thể hiện sự trường tồn cùng năm tháng, Hà Nội – Amsterdam luôn tự hào về đội ngũ nhà giáo có trình độ chuyên môn cao, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có kinh nghiệm dạy học chắt lọc trong sự giao thoa của các phương pháp giáo dục hiện đại, có đạo đức, lòng nhiệt huyết và tình yêu con trẻ. Dù rất khiêm tốn, chúng ta cũng có thể tự hào khẳng định rằng, trong suốt 29 năm qua, các thế hệ cán bộ giáo viên, nhân viên học sinh của toàn trường đã vượt qua bao khó khăn, luôn đổi mới và kiên trì, bền bỉ lao động để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đã cống hiến cho đất nước nhiều thế hệ công dân ưu tú, có tư duy sáng tạo, có lòng yêu nước nồng nàn và luôn sẵn sàng phụng sự đất nước, vì một Việt Nam bảo toàn, ổn định hạnh phúc, thịnh vượng.”. Quả thật đúng như vậy, trong gần 30 năm kể từ khi thành lập đến giờ, đội ngũ giáo viên của trường Hà Nội – Amsterdam đã có nhiều thành tựu lớn:

- 7 thầy cô giáo được phong tặng Nhà giáo ưu tú.

- Hơn 60 cán bộ - giáo viên được kết nạp Đảng và hiện giữ những cương vị chủ chốt trong trường.

- Nhiều thầy cô giáo là tác giả của hàng chục đầu sách, hàng trăm đề tài sáng kiến kinh nghiệm được đánh giá cao, đã tham gia giảng dạy trên đài THVN được học sinh cả nước mến mộ.

- Hơn 80% giáo viên là Thạc sĩ, Tiến sĩ. Nhiều thầy cô đã tu nghiệp ở Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc, Nga…Và hàng năm đều có các thầy cô giáo đoạt giải cao trong các kỳ thi giáo viên dạy giỏi Thành phố.

 Các thầy cô trong lễ kỉ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 vừa rồi

Không chỉ nổi tiếng ở trong nước, trường Hà Nội – Ams cũng ghi danh trên trường quốc tế với ấn tượng là một trong những trường trung học hàng đầu Việt Nam và đã thiết lập mối quan hệ quốc tế với nhiều trường Trung học và Đại học trong và ngoài khu vực như: Học viện INSA Pháp, Connnecticut, Oregon (Mĩ), Taylor’s Culverhay (Anh), Bellereys (Úc), Đại học Nam Ninh (Trung Quốc ), Trung học Nayang (Hàn Quốc)… 

GS người Pháp Odon Vallet khi đến và giao lưu với học sinh trong trường

Trường cũng đã vinh dự được đón Chủ tich Hội đồng Bộ trưởng Phạm Văn Đồng, Tổng Bí thư Đỗ Mười, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh, Thủ tướng Phan Văn Khải, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, Phu nhân thủ tướng Hà Lan … cùng nhiều vị khách quý về thăm. 

GS Nguyễn Thiện Nhân trong lần về thăm trường

Trong lần đến thăm trường THPT chuyên Hà Nội-Amsterdam chiều ngày 13/11 cùng với GS Nguyễn Thiện Nhân, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, ông Vũ Đình Chuẩn, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học (Bộ GD-ĐT) đã nói rằng: “Trường chuyên là những con chim đầu đàn của giáo dục Trung học, và trường Ams như là chim đầu đàn của những con đầu đàn đó.”.  Không chỉ là “đầu đàn” trong lĩnh vực học tập, học sinh trường Ams cũng được đánh giá rất cao trong những hoạt động ngoại khóa, như ông Chuẩn nhận định:“Học sinh trường chuyên trước đây hay bị người ta nghĩ là nơi nuôi những con gà công nghiệp hay gà chọi thì những năm gần đây tư duy này đã thay đổi. Bằng chứng như học sinh Ams vừa giỏi lại hoạt động xã hội, tình nguyện, hoạt động kỹ năng sống rất tốt....”. Điển hình là những hoạt động lớn đã mang thương hiệu của trường và được tổ chức thường niên bởi chính những Amsers đa tài như: Ngày hội anh tài, Made in 12, Ams got talent, … và rất nhiều các hoạt động nhỏ khác.

Với những thành tích xuất sắc đã đạt được, trường THPT chuyên Hà Nội- Amsterdam đã được Đảng và Nhà nước:

- Trao tặng Huân Chương lao động Hạng 2 (2000)

- Phong tặng Đơn Vị Anh Hùng (2000)

- Được công nhận là Trường chuẩn quốc gia (2004)

-Trao tặng Huân Chương lao động Hạng 3 (1995)

- Trao tặng Huân Chương lao động Hạng Nhất (2005)

Như nhà giáo Lê Thị Oanh đã chia sẻ rất chân tình và xúc động: “Hà Nội – Amsterdam chúng ta là biểu tượng của sự sáng tạo, đam mê và khát vọng chinh phục đỉnh cao, là ngôi trường của những khối óc sáng tạo, có trái tim nhân ái [...] Ngôi trường và thầy giáo Hà Nội – Amsterdam mãi là liều thuốc tinh thần quan trọng nhất của cuộc đời các em, nguồn năng lượng Hà Nội – Amsterdam sẽ tiếp thêm cho các em nghị lực để các em luôn bừng sáng trong trí thức và tràn đầy nhiệt huyết, kiến tạo năng lượng để vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong học tập, hiện tại và mai sau. Thầy cô luôn mong muốn các em sẽ học thật tốt, xây cho mình những hoài bão, gói cho mình những ước mơ lớn, và có thật nhiều nghị lực, rèn luyện ý chí và khát vọng để vươn lên tới thành công và hạnh phúc trong tương lai, đó mới chính là sự tri ân sâu sắc của các em đề đền đáp công sinh thành của cha me, và sự dạy bảo tận tâm của nhà trường.”, trường Hà Nội – Ams không chỉ là môi trường giáo dục hiện đại và hiệu quả, đây cũng là điểm tựa vững chắc cho thế hệ trẻ trong nước, giúp học sinh định hướng trong tương lai và hiện thực hóa những giấc mơ, hoài bão. 

Ra đời và phát triển trong thời kỳ đất nước đổi mới, gần 30 năm qua, trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam đã tạo được cho mình một hướng đi đúng, một khí thế phát triển mạnh mẽ để tiến vào thế kỷ XXI, xứng đáng là Trường THPT chuyên trọng điểm quốc gia, ngang tầm quốc tế!

PV: Phương Linh – Hóa 1 13-16